Eğitimde Cinsiyetçilik

Cinsiyetçilik, yüzyıllardır hayatımızda olan fakat çoğu zaman tam anlamıyla kavranamayan bir kavramdır. Antik çağlardan itibaren toplumsal yaşamda yer etmiş, orta çağda daha da derinleşmiş ve kadın-erkek eşitsizliği toplumsal düzenin bir parçası haline gelmiştir. 18. yüzyılda Aydınlanma Çağı ile birlikte başlayan yeni fikir hareketleri, kadın-erkek eşitliği talebini yükseltmiş ve bu talep zamanla feminizm kavramına dönüşmüştür. Bugün ise cinsiyetçilik, iktidar eliyle “gelenekselleştirilmiş” ve normal bir şeymiş gibi topluma dayatılmaktadır.

Bugün biz liselilerin okullarında gördüğü niteliksiz eğitim, cinsiyetçiliği derinleştirmektedir. İktidarın Maarif Yüzyılı projesi, cinsiyetçi eğitimi daha da kurumsallaştırarak bize “olması gereken şey” gibi pazarlamaktadır. Basından müfredata, ders kitaplarından öğretmen tutumlarına kadar her alanda bu propaganda yeniden üretilmektedir.

Ders kitaplarında kadınlar hâlâ ev işleri ve aile rolleriyle sınırlı gösterilmekte, erkekler ise liderlik ve karar verme pozisyonlarında resmedilmektedir. Öğretmenler kimi zaman cinsiyetçi tutumlarını otoritelerine yaslanarak meşrulaştırmakta, bu da öğrencileri sessizleşmeye ve sorgulamaktan uzaklaşmaya zorlamaktadır. Eğitimdeki cinsiyetçilik yalnızca müfredatta değil, okul içindeki ilişkilerde de yeniden üretilmektedir.

Peki Demokratik Lise hareketi ne istiyor?

Biz, eğitimde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kökten kaldırılmasını istiyoruz. Bunun için:
Müfredatlara toplumsal cinsiyet eşitliğiyle ilgili kazanımlar eklenmeli,
Ders kitaplarındaki örnekler kadın ve erkeklere eşit roller üzerinden verilmelidir,
Eğitim dogmatik değil, bilimsel ve sorgulamaya dayalı bir zeminde verilmelidir,
Okul müdürleri iktidarın atadığı “koruyucular” olmamalı, öğrenciler, veliler ve öğretmenlerden oluşan demokratik mekanizmalarla belirlenmelidir.

Biz liseliler olarak eğitimde cinsiyetçiliğe boyun eğmeyeceğiz. Müfredatı ve ders materyallerini değiştirmek kolay olmayabilir; öğretmenlerin tavırlarını dönüştürmek bir süreç isteyebilir. Ama biz, sesimizi yükselterek bu düzenin karşısında duracağız. Çünkü biz, kadınların küçümsendiği, yok sayıldığı bir eğitime göz yummayacağız. Kadınlar yalnızca çocuk doğuran bir “makine” ya da erkeklerin kölesi değil; geleceğimizin, toplumumuzun, bilimin ve sanatın baş tacıdır.

Onca başarılı kadının adını neden ders kitaplarında göremiyoruz? Kadınların emeğini, bilgisini, yaratıcılığını neden yok sayıyoruz? İşte biz liseliler, bu soruları sormak ve cevabını mücadelemizle vermek için buradayız.

Eğitimde cinsiyetçiliğe son vereceğiz. Demokratik lise talebimizle bunu başaracağız!